تمرین فن بیان | یازده تمرین برای بهبود سریع فن‌بیان!
تمرین فن بیان | ۱۱ تمرین برای بهبود سریع فن‌بیان!
فن بیان، ابزاری قدرتمند برای ارتقای ارتباطات ماست. با تمرین فن بیان، می‌توانیم توانایی خود را در بیان افکار و ایده‌ها بهبود دهیم و به طور مؤثرتر با مخاطبانمان ارتباط برقرار کنیم. این مهارت، نقش حیاتی در موفقیت شخصی و حرفه‌ای ما ایفا می‌کند و به ما امکان می‌دهد اثرگذاری بیشتری در ارتباط با دیگران داشته باشیم. تا انتهای این مقاله با ما همراه باشید تا بهترین تمرین های فن‌بیان را معرفی کنیم.
اهمیت تمرین فن‌بیان
فن بیان یک مهارت بسیار حیاتی است که در تمامی جوانب زندگی و حرفه‌ها اهمیت بالایی دارد. این مهارت به شما کمک می‌کند تا ارتباطاتتان را بهبود داده، ایده‌ها و دیدگاه‌هایتان را به طور مؤثری منتقل کنید و در هر موقعیتی به خوبی خودتان را بیان کنید.
۱. در کار و حرفه: فن بیان قوی، شما را قادر می‌سازد تا در محیط کار، سخنوری مؤثر داشته باشید، ایده‌هایتان را به درستی بیان کنید و توانایی رهبری و تأثیرگذاری را نشان دهید. افرادی که در فن بیان ماهرند، معمولاً در سطوح بالای سازمانی قرار می‌گیرند و موفقیت بیشتری را در حرفه‌ی خود تجربه می‌کنند.
۲. تأثیرگذاری در جمع: فن بیان قوی به شما اجازه می‌دهد در جمع‌ها و گروه‌ها تأثیرگذار باشید. توانایی صحبت کردن در عموم جمع، به ارتقای اعتماد به نفس و خودباوری شما کمک می‌کند و به شما امکان می‌دهد در بحث‌ها و تبادل نظرها نقش فعال‌تری داشته باشید.
۳. مدیریت و رهبری: در نقش رهبری، فن بیان قوی می‌تواند ابزاری بسیار قدرتمند باشد. صحبت کردن به شیوه‌ای که اعضای تیم را متقاعد کند و از آنها حمایت جذب کند، می‌تواند بر تأثیرگذاری و اثربخشی رهبر تأثیر بگذارد.
۴. انتقال ایده‌ها و مفاهیم: فن بیان مناسب به شما امکان می‌دهد ایده‌ها و مفاهیم خود را به دیگران منتقل کنید. این مهارت می‌تواند در حوزه‌هایی مانند آموزش، مشاوره و تدریس بسیار مؤثر باشد.
به طور خلاصه، فن بیان مهارتی است که اهمیت زیادی در موفقیت شغلی، ارتباطات اجتماعی و تأثیرگذاری دارد. تسلط بر این مهارت می‌تواند در زندگی شخصی و حرفه‌ای شما تفاوتی بسیار اساسی ایجاد کند و در برقراری ارتباطات موثرتان تأثیرگذار باشد.
فن بیان ذاتی است یا اکتسابی؟
آیا خواندن نوشتن و ذاتی است؟ قطعاً جواب شما هم خیر است. همان‌گونه که خواندن و نوشتن ذاتی نیست و می‌توان آن را یاد گرفت، فن بیان هم به همین صورت است. ممکن است افرادی ذاتاً با توجه به شرایط خانواده و استعدادشان، فن بیان بهتری داشته باشند، ولی این‌طور نیست که اگر من ذاتاً فن بیان خوبی ندارم، پس هیچ‌وقت دیگر نمی‌توانم داشته باشم! باید به فن بیان به دید یک مهارت نگاه کرد، مثل دوچرخه‌سواری، ساز زدن، رانندگی و…
که شما پس از تمرین‌های مستمر، می‌توانید آن مهارت را یاد بگیرید.
تمرین فن بیان
در ادامه، ۱۱تمرین مؤثر در فن بیان را برای شما معرفی می‌کنیم. هر یک از این تمرین‌ها برای بهبود و پیشرفت در فن بیان شما بسیار موثر خواهند بود.
۱. استفاده از خودکار : تمرین فن بیان
خیلی از افراد صدای خوبی دارند، اما به دلیل اینکه موقع صحبت‌کردن دهان خود را به‌خوبی باز نمی‌کنند، ممکن است کلمات را به‌خوبی ادا نکنند. تمرین خودکار یکی از بهترین روش‌ها برای تقویت فک و دهان است.
نحوه انجام تمرین:
برای انجام این تمرین، انتهای یک خودکار یا یک مداد را به‌صورت افقی بین چهار دندان جلویی (دو دندان بالایی و دو دندان پایینی) قرار دهید و شروع به خواندن یک متن به دلخواه کنید. مراقب باشید که خودکار از دهانتان نیفتد. در اصل، این تمرین باعث می‌شود که ماهیچه‌های فک و دهانتان بیشتر باز و بسته شوند و به همین دلیل، صدای شما پس از تمرین مستمر، شفاف‌تر و واضح‌تر می‌شود.
نکته: می‌توانید هر چند جمله یک بار، خودکار را دربیاورید و آب دهانتان را قورت بدهید.
۲. کلمات را مشدد بخوانید: تمرین فن بیان
این تمرین، مانند تمرین خودکار، به شما کمک می‌کند تا ماهیچه‌های فک و دهانتان بهتر باز و بسته شود و در نتیجه به صورت راحت‌تری صحبت کنید.
نحوه انجام تمرین مشدد خوانی:
- یک متن انتخاب کنید.
- روی تمام کلمات متن تشدید قرار دهید.
- سعی کنید این متن را به صورت اغراق آمیز بخوانید. به عبارت دیگر، سعی کنید دهانتان را بیش از حد باز و بسته کنید تا ماهیچه‌های فک و دهانتان قوی‌تر شود. به عنوان مثال، سعی کنید جمله زیر را بخوانید:
“سّلّاّمّ مّنّ دّرّ حّاّلّ بّهّبّوّدّ فّنّ‌بّیّاّنّمّ هّسّتّمّ
۳. تکرار جملات سخت: تمرین فن بیان
در این تمرین، هدفمان این است که به صورت مستمر یک جمله سخت را تکرار کنیم. با انجام مداوم این تمرین، تپق زدن ما به شدت کاهش پیدا می‌کند و روان تر صحبت می کنیم. در مقاله “جملات تمرینی فن بیان ” به صورت اختصاصی تمام جملات و تمرین ها را برایتان قرار داده ایم.
نکته: نیازی به سریع گفتن جملات نیست. هرچه کلمات را واضع تر و شفاف تر را بیان کنید بهتر است.
نمونه‌های جملات سخت:
کشتم شپشِ شپش کشِ شش پا را
پشتی پستچی کدپستی
شیخ شمس علی در شمس آباد
شست ، سشوار کرد
سرو چمان من چرا میل چمن نمی کند
سپر جلوی ماشین عقبی خورد به سپر عقب ماشین جلویی
زیرۀ ریزه میزه، از زیر میز می‌ریزه
قصور عقل کجا و قیاس قامت عشق
۴. خواندن متن با فریاد، ولی بدون صدا : تمرین فن بیان
این تمرین باعث می‌شود که فک شما تقویت شود و صدای رساتر و شفاف‌تری داشته باشید.
نحوه انجام تمرین:
فکر کنید دارید داد می‌زنید و یک متن به دلخواه را می‌خوانید، اما صدایی نباید از دهان شما خارج شود. این تمرین هم مثل تمرین خودکار و مشدّدخوانی، باعث شفافیت در صدا می‌شود.
نکته: پس از انجام این تمرین، ممکن است ماهیچه‌های فکتان درد بگیرد. سعی کنید زیاد به خودتان فشار نیاورید و هر موقع خسته شدید، به خودتان استراحت بدهید.
۵. متن را با دندان‌های بسته بخوانید: تمرین فن بیان
خواندن متن با دندان‌های بسته باعث تقویت ماهیچه‌های فک و درنتیجه، بیان بهتر و شفاف‌تر شما می‌شود.
نحوه انجام تمرین:
یک متن به دلخواه انتخاب کنید. سپس دندان‌هایتان را به هم بفشارید و سعی کنید با دندان‌های بسته متن را بخوانید. در این تمرین، باید سعی کنید کلمات را غلوشده و با اغراق زیاد بیان کنید؛ به‌طوری‌که لب‌هایتان بیشتر از حد معمول تکان بخورد.
۶. متن را با سرعت تند و سرعت کند بخوانید
اگر دقت کرده باشید، عده‌ای از افراد خیلی کند صحبت می‌کنند؛ به‌طوری‌که حوصله آدم سر می‌رود. عده‌ای نیز خیلی تند صحبت می‌کنند. ممکن است آن‌قدر سریع صحبت کنند که منظورشان را به‌درستی نفهمیم. در این تمرین، ما سعی بر تنظیم‌کردن سرعت بیانمان داریم.
نحوه انجام تمرین:
برای انجام این تمرین یک متن انتخاب کنید و یک بار متن را با سرعت بالا و یک بار با سرعت خیلی پایین بخوانید (اسلوموشن). دقت داشته باشید که کلمات باید کامل و شفاف ادا شوند؛ مخصوصاً زمانی‌که می‌خواهید آن را با سرعت بالا بخوانید.
۷. متن را با صدای آرام بخوانید: تمرین فن بیان
این تمرین برای بهبود کنترل تن صدای شما بسیار مفید است؛ مخصوصاً برای افرادی که با صدای خیلی بلند صحبت می‌کنند، این تمرین می‌تواند به کنترل صدایشان کمک کند.
نحوه انجام تمرین:
برای انجام این تمرین، یک متن به دلخواه انتخاب کنید و آن را با تن صدای کم بخوانید؛ انگار که می‌خواهید یواشکی چیزی را به کسی بگویید و نمی‌خواهید دیگران متوجه آن شوند. فقط دقت کنید که کلمات را به‌درستی تلفظ کنید.
۸. افزایش دایره لغات: تمرینات فن بیان
احتمالاً تجربه داشتید که وارد یک جمعی شوید و شروع به صحبت‌کردن کنید، اما از یک جایی به بعد حرف کم بیاورید و ندانید باید چه بگویید. یا اینکه به دنبال کلمة مناسب می‌گردید که بتوانید جمله‌بندی خوبی داشته باشید، اما هرچه سعی می‌کنید، کلمه‌ای به ذهنتان نمی‌آید.
اما مشکل دقیقاً کجاست؟ مشکل در کمبود دایرة لغات است. شما هرچه دایرة لغات کمتری داشته باشید، در جملاتتان بیشتر کلمه کم می‌آورید.
افزایش دایره لغات:
برای افزایش دایره لغات،یک دفترچه تهیه کنید و سعی کنید با دقت به حرف های که می شنوید گوش دهید . هر زمان کلمه‌ای به گوشتان خورد که به نظرتان جدید یا جالب می‌آمد، آن را درون دفتر یادداشت کنید و هر چند روز یک بار، آن را مرور کنید.
به‌عنوانِ‌مثال، در حال تماشای تلویزیون هستید و بازیگر از کلمة «فاخر» استفاده می‌کند. این کلمه به نظر شما جالب می‌آید. پس به‌سرعت آن را داخل دفترچه وارد می‌کنید. بعد از گذشت چند روز، می‌توانید کلماتی که نوشته‌اید را مرور کنید تا جزئی از دایره لغاتتان شوند.
۹. تمرین لحن: تمرین فن بیان
شاید باورتان نشود، ولی لحن تأثیر بسیار زیادی بر گفتار ما دارد. خیلی از افراد جمله‌ای را که در ذهنشان است، نمی‌توانند با لحن مناسب بیان کنند و این امر باعث می‌شود که آن جمله مفهوم دیگری پیدا کند. به‌عنوانِ‌مثال، سعی کنید جملة دوستت دارم را یک بار با لحن عاشقانه و یک بار با لحن بی‌تفاوت بیان کنید.
می‌بینید؟ جمله یکی است، ولی در لحن بی‌تفاوت نتیجة کاملاً معکوس دارد.
اما تعریف لحن چیست؟
لحن همان شیوه یا حالت بیان یک مطلب است. چنانچه یک مطلب یکسان را به شیوه‌های مختلف بیان کنیم، به این معنی است که آن را به الحان مختلف بیان کرده‌ایم.
نحوه انجام تمرین :
۱. میکروفن گوشتان را روشن کنید
۲. یک دیالوگ به دلخواه انتخاب کنید
۳. سعی کنید با لحن های مختلف بخوانید (لحن خوشحال، عصبی، ناراحت، متنفر، بی میل، بی تفاوت، تعجب، خبری، عاشقانه و… )
۴. بعد از ضبط صدای خود به لحن صدایتان از یک تا صد نمره دهید
۱۰. تمرین صحبت جلوی آیینه یا فیلم گرفتن از خود با گوشی
تمرین صحبت جلوی آیینه یا فیلم گرفتن از خود، هر دو به شکلی مشابه عمل می‌کنند و برای بهبود فن بیان و افزایش اعتماد به نفس بسیار مؤثر هستند. در هر دو تمرین، شما می‌توانید یک موضوع به دلخواه انتخاب کنید و سپس جلوی آینه یا دوربین گوشی خود قرار بگیرید و درباره آن موضوع پنج دقیقه صحبت کنید.
این تمرین به شما امکان می‌دهد تا با خودتان به عنوان مخاطب در تعامل باشید و مهارت‌های خود را در فن بیان و ارتباطات شفاهی بهبود بخشید. با مشاهده خودتان در آینه یا فیلمی که از خودتان گرفته‌اید، می‌توانید رفتارها، حرکات بدن، لحن صدا و گفتار خود را مورد بررسی قرار دهید. این تمرین باعث افزایش آگاهی شما درباره نقاط قوت و ضعف خود در فن بیان می‌شود و به شما امکان می‌دهد با تمرکز بر روی این نقاط، بهبودهای لازم را انجام دهید.
۱۱. ضبط صدای خودتان
حتماً صدای خودتان را در هر تمرین ضبط کنید. ضبط صدا به دو دلیل مهم است: یک اینکه بعد از گذشتن چند روز همین صداهای ضبط‌شده میزان بهبود فن بیانتان و صدایتان را به شما نشان می‌دهد و می‌فهمید که چقدر صدایتان تغییر کرده است. دوم اینکه شما تا الآن صدای خودتان را از مغزتان می‌شنیدید و زمانی‌که صدای خودتان را ضبط می‌کنید، صدایی را که دیگران از شما می‌شنوند، می‌شنوید. پس می‌توانید نقاط ضعف صدایتان را پیدا کنید و آن را بهبود دهید.
جمع‌بندی
در نهایت، با توجه به تأثیر بسیار مهمی که تمرین های فن بیان در بهبود صدای شما و ارتقای کیفیت گفتارتان دارند، توصیه می‌کنیم که این تمرین ها را به صورت مستمر و منظم در برنامه روزانه خود جای دهید. با ادامه دادن به تمرین ها، به طور طبیعی بهبود خواهید یافت و قدرت صدایتان را تقویت خواهید کرد.
همچنین اگر علاقه دارید بیشتر در مورد فن بیان بدانید و مهارت های ارتباطی خورد با بهبود دهید، می توانید مقاله جامع”آموزش فن بیان“مطالعه کنید.